سهيل نفيسي را مي توان يکي از موفق ترين خوانندگان حال حاضر به حساب آورد. شايد يکي از مهمترين دلايل براي چنين ادعاي گزافي اين باشد که او بعد از مدت هاي طولاني جاي خالي گونه يي از موسيقي را در ايران پر کرده است. در سال هايي که گروه ها و خوانندگان پاپ طرفداران خودشان را پيدا کرده اند؛ در زماني که موسيقي راک و… حال چه از زير زمين و چه از راه هاي قانوني به دست مردم مي رسند؛ در دوراني که موسيقي سنتي همواره مخاطب خاص خود را حفظ کرده و موسيقي کلاسيک نيز آنقدر جذابيت دارد تا سالن تالار وحدت را در هر اجراي ارکستر سمفونيک تا حدي پر کند، جاي خالي گونه يي از موسيقي حس مي شد که پس از خانه نشيني و سپس مرگ فرهاد مهراد کسي نتوانسته بود احيايش کند.
موسيقي نفيسي به گونه يي يادآور سبک موسيقايي خوانندگاني چون باب ديلن، لئونارد کوهن و نمونه هايي اروپايي مانند جرجو گابر، فابريتزيو دآندره (در ايتاليا) و ژرژ براسن (در فرانسه) دست کم در دوران آغازين فعاليت هنري شان است. سبکي که برتري مطلق و بي چون و چراي متن و شعر بر موسيقي، دوري جستن از حجم بالاي صوتي و گرايشي بعضاً افراطي به سوي ملوديسم از ويژگي هاي اصلي آن به حساب مي آيند.
به همين دليل بسياري از منتقدان و علاقه مندان، سبک موسيقايي نفيسي را با فرهاد مهراد مقايسه مي کنند گرچه اگر با دقت بيشتري به آثار نفيسي (دست کم در آلبوم اول) توجه کنيم، نشانه هايي از ترانه خواني هاي اصلاني را مي توان جست وجو کرد.
نکته يي که نفيسي را تا حدي از دسته خوانندگان نامبرده جدا مي کند اين است که نفيسي همواره از اشعار ديگران در خلق ترانه هايش استفاده کرده. شايد تنها به همين دليل نتوان نفيسي را در زمره خوانندگان مولف 1 جاي داد اما به هر روي استفاده از اشعار بزرگاني چون نيما، شاملو، اخوان ثالث و… جسارتي مثال زدني طلب مي کند که نفيسي با انتخاب هاي مناسب و با به موسيقي کشيدن آنها نشان داد که در اين زمينه هنرمندي است بسيار قابل اعتنا.
آلبوم «ري را» يکي از موفق ترين آلبوم هاي سال هاي اخير در ژانر موسيقي پاپ به حساب مي آيد و دليل آن در درجه اول متفاوت بودن فضاي موسيقايي اش است که همانطور که پيشتر اشاره شد جاي خالي اش به شدت حس مي شد. يکي از صفاتي که در طول اين مدت درباره اين آلبوم از دهان دوستدارانش بارها به گوش رسيد، «صميميت» بود؛ صميميتي که شنونده را با گوش سپردن به اشعار نيما و شاملو و اجراي ساده و روان گيتار (و بعضاً همراهي هاي جسته و گريخته فلوت و هارمونيوم) و صداي بي آلايش و گرم سهيل نفيسي به فضايي رمانتيک و نوستالژيک رهنمون مي سازد.
اين سادگي و دوري جستن از صداهاي اضافه و قطعاً آزار دهنده رمز اصلي گرايش درصد بالايي از نسل جوان امروز به سمت اين آلبوم بود؛ به ويژه در شهري چون تهران جايي که زندگي در آن همواره همراه است با موسيقي متن ترافيک و بوق ماشين و صداي موتور و پتک هايي که در هر خيابان يا خانه يي را مي کوبند يا برجي را بالا مي برند، به اين گونه از موسيقي با کمترين حجم صوتي ممکن و بالاترين ميزان تاثيرگذاري کلامي (به اشعار توجه کنيد) نياز شديدي حس مي شود.
متاسفانه چند سالي است که بسياري از خوانندگان موسيقي پاپ و حتي سنتي گرايش عجيبي به سمت استفاده از ارکسترهاي حجيم دارند؛ از نمونه هايي که گروهي بين ده تا پانزده نفر را تشکيل مي دهند گرفته تا آن دسته که ارکستر سمفونيک را والاترين و ارزشمندترين همراه براي اجراهايشان مي پندارند. نفيسي در کمال سادگي و با استفاده از کمترين امکانات ممکن سعي مي کند گرايش بسياري از موسيقيدانان معاصر به سمت فضاهايي که بدون دليل شلوغ هستند را به چالش بکشاند (شايد حتي ناخواسته) و در اين مبارزه يک سر و گردن بالاتر از بسياري از هم نسلان و همکارانش قرار دارد.
قضاوت کردن روي آثار يک خواننده و آهنگساز با مبنا قرار دادن تنها يک آلبوم انتشار يافته از او شايد کار چندان صحيحي نباشد چرا که براي اظهارنظر درباره شيوه آهنگسازي، اجرا و نوع تاثير گذاري آن از ديدگاهي جامعه شناسانه و زيبايي شناسانه بايد با فاصله زماني مناسبي به يک دوره از اين آثار نگاه کرد و روند پردازش ترانه ها يا قطعات را با ديدي وسيع تر مورد بررسي قرار داد. به همين دليل است که به آلبوم «ري را» صرفاً بايد به چشم قدمي اول نگاه کرد که خوشبختانه بسيار حساب شده برداشته شده و استقبال پيش بيني نشده از آن نيز گواه اين است که در آينده از نفيسي بسيار بيشتر خواهيم گفت و خواهيم شنيد.
پي نوشت؛—————————
1- خواننده مولف واژه يي است که در برابر واژه ايتاليايي Cantautore به معناي خواننده و شاعر (ترکيبي از Canante+ Autore) برگزيده ام.
این یادداشت به تاریخ 18 تیرماه 1387 د روزنامهء اعتماد به چاپ رسید. (+)
salam
man shomareye tamas ya emaili az soheil nafissi ro mikham khahesh mikonam komakam konid
——-
پاسخ: متاسفانه بنده با آقای نفیسی در تماس نیستم ولی شاید موسسهء انتشاراتی هرمس بتواند به شما کمک کند.
chertooooooooo perte mahz dari migi ! i shon khodehs sabke jadidi ro ijad karde ke zede zarb haye khase khodesho dare , farhad hichvaght zede zarb nemikhond zemnan faramarze aslani o da ba ishon moghayese mikoni ! akhe mardak yemeghdar damrroede music tahghig kon bad beshin chalgooz benevis